Το Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ., κατόπιν έγκρισης του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων (ΦΕΚ B 3282/2018) και λαμβάνοντας υπόψη το ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον πολλών Ελλήνων και ξένων επιστημόνων για τα θέματα της αγιορειτικής ιστορίας και πνευματικότητος, καθώς και της ιδιαίτερης τέχνης και μουσικής παράδοσης του Αγίου Όρους, ιδρύει Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) με τίτλο «Σπουδές στην Ιστορία, την Πνευματικότητα, την Τέχνη και τη Μουσική Παράδοση του Αγίου Όρους», το οποίο έχει ως αντικείμενο την επιστημονική κατάρτιση και εξιδείκευση επιλεγμένων πτυχιούχων σε συστηματικές και ειδικές σπουδές στην Ιστορία, την Πνευματικότητα και Θεολογία, την Αρχαιολογία, την Αρχιτεκτονική, την Τέχνη, τη Μουσικολογία και την Ψαλτική Παράδοση του Αγίου Όρους, όπως ορίζονται στους ειδικότερους επιστημονικούς τομείς, και περιλαμβάνει τις εξής τρεις ειδικεύσεις :

(α) Ιστορία και Τέχνη του Αγίου Όρους

(β) Θεολογία και Πνευματική ζωή του Αγίου Όρους

(γ) Μουσική Παράδοση και Ψαλτική Τέχνη του Αγίου Όρους

Βασικοί Στόχοι του Π.Μ.Σ., το οποίο οδηγεί στην απονομή Διπλώματος Μεταπτυχιακών Σπουδών, είναι η καλλιέργεια και η προαγωγή της επιστημονικής γνώσης και έρευνας στο χώρο των αγιορειτικών σπουδών, που παρουσιάζει μεγάλο διεθνές επιστημονικό ενδιαφέρον, και ο καταρτισμός των μεταπτυχιακών φοιτητών με εξειδικευμένες γνώσεις στα αντικείμενα της αγιορειτικής ιστορίας, πνευματικότητας, τέχνης, αρχαιολογίας και αρχιτεκτονικής, καθώς και της μουσικής και ψαλτικής παράδοσης του Αγίου Όρους.

Διάρκεια φοίτησης

Το Π.Μ.Σ. «Σπουδές στην Ιστορία, την Πνευματικότητα, την Τέχνη και τη Μουσική Παράδοση του Αγίου Όρους» αφορά ένα πλήρες πρόγραμμα φοίτησης 90 πιστωτικών μονάδων (ECTS), το οποίο έχει χρονική διάρκεια φοίτησης κατ᾽ ελάχιστο τριών (3) ακαδημαϊκών εξαμήνων, περιλαμβανομένου και του χρόνου εκπόνησης της μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας.

Υπάρχει δυνατότητα διαδικτυακής παρακολούθησης των μαθημάτων από τους φοιτητές.

Mαθήματα του Π.Μ.Σ.

Στο Π.Μ.Σ. διδάσκουν καθηγητές της Θεολογικής και Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ και διακεκριμένοι ερευνητές και ειδικοί επιστήμονες τα παρακάτω μαθήματα:

Α´ Εξαμηνο (2 υποχρεωτικά μαθήματα και 1 μάθημα ειδίκευσης από τα παρακάτω)

Βασικοί Σταθμοί της Ιστορίας, της Αρχαιολογίας και της Τέχνης του Αγίου Όρους (υποχρεωτικό)

Θεολογία και Πνευματική Ζωή του Αγίου Όρους (υποχρεωτικό)

Θεσμοί και Δίκαιο του Αγίου Όρους (1ης ειδίκευσης)

Ο καθημερινός βίος στο Άγιο Όρος κατά τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο (1ης ειδίκευσης)

Η αγιολογική και υμνογραφική παράδοση του Αγίου Όρους (2ης ειδίκευσης)

Η Ψαλτική παράδοση στο Άγιο Όρος κατά τη Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή περίοδο (3ης ειδίκευσης)

Β´ Εξαμηνο (2 μαθήματα ειδίκευσης και 1 μάθημα άλλης ειδίκευσης από τα παρακάτω)

1η ειδίκευση: Ιστορίας και Τεχνής του Αγίου Όρους

Πηγές της Ιστορίας του Αγίου Όρους

O Aθωνικός χώρος και οι κτήσεις των Αγιορειτικών Μονών

Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή ζωγραφική στο Άγιο Όρος: Μνημειακά σύνολα και εικόνες

Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή γλυπτική και μικροτεχνία στο Άγιο Όρος

Η οικοδομική ιστορία και η αρχιτεκτονική των Μονών του Αγίου Όρους

Η νεότερη τέχνη στη χερσόνησο του Άθω (18ος-20ός αι.)

Διαφύλαξη και συντήρηση των κειμηλίων του Αγίου Όρους

2η ειδίκευση: Θεολογίας και Πνευματικής Ζωής του Αγίου Ορους

Ζητήματα της μοναστικής θεολογίας και πνευματικότητας του Αγίου Όρους από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα

Η λειτουργική παράδοση και ζωή στο Άγιο Όρος: Θεωρία και πράξη (Τυπικά, Διατάξεις, Συλλογές, Χειρόγραφα)

3η ειδίκευση: Μουσικής Παράδοσης και Ψαλτικής Τέχνης του Αγίου Oρους

Αγιορείτες Μελουργοί και Μαΐστορες του αγιορειτικού μέλους

Τα Μουσικά Χειρόγραφα του Αγίου Όρους

Κατηγορίες υποψηφίων

Οι κατηγορίες υποψηφίων που γίνονται δεκτοί για την παρακολούθηση του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Σπουδές στην Ιστορία, την Πνευματικότητα, την Τέχνη και τη Μουσική Παράδοση του Αγίου Όρους», μετά από αξιολόγηση από ειδική επιτροπή, είναι:

1. Θεολόγοι, ιστορικοί, αρχαιολόγοι, φιλόλογοι, μουσικολόγοι, ιστορικοί τέχνης, αρχιτέκτονες, νομικοί, αρχειονόμοι, μουσειολόγοι κ.ά., κάτοχοι τίτλων πρώτου κύκλου σπουδών Α.Ε.Ι. (πανεπιστήμια και Τ.Ε.Ι.) της ημεδαπής ή ομοταγών ιδρυμάτων της αλλοδαπής (αναγνωρισμένων από το Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π.), ή Ανώτατων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών, Παιδαγωγικών Ακαδημιών και Παραγωγικών Σχολών.
2. Μέλη των κατηγοριών Ε.Ε.Π., Ε.ΔΙ.Π. και Ε.Τ.Ε.Π. του Α.Π.Θ. (σύμφωνα με παρ. 1 άρθρου 34 του ν. 4485/2017), μπορούν μετά από αίτηση τους να εγγραφούν ως υπεράριθμοι και μόνο ένας κατ᾽ έτος, υπό την προϋπόθεση ότι το αντικείμενο του τίτλου σπουδών τους και το έργο που επιτελούν στο Α.Π.Θ. είναι συναφή με το περιεχόμενο του Π.Μ.Σ.

Απαραίτητα δικαιολογητικά

1. Αίτηση Συμμετοχής
2. Αντίγραφο Πτυχίου/αναγνώριση από το Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π.
3. Πιστοποιητικό σπουδών με αναλυτική βαθμολογία
4. Αναλυτικό βιογραφικό σημείωμα και Υπόμνημα επιστ. ενδιαφερόντων
5. Αποδεικτικά ερευνητικής ή συγγραφικής δραστηριότητας, συμμετοχής σε προγράμματα κινητικότητας ή συναφούς επαγγελματικής εμπειρίας (εάν υπάρχουν)
6. Αντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατηρίου.
7. Πιστοποιητικά γνώσης τουλάχιστον μιας ξένης γλώσσας (επιπέδου Β2) ή δήλωση εξετάσεως για επάρκεια γνώσης ξένης γλώσσας.

Ημερομηνίες Υποβολής Αιτήσεων

Οι ημερομηνίες υποβολής των αιτήσεων και των απαραίτητων δικαιολογητικών, σύμφωνα με την Προκήρυξη του Π.Μ.Σ. που θα εκδοθεί μετά τη δημοσίευση του ΦΕΚ (B 3282/2018), ορίζονται από τις 20 Σεπτεμβρίου ώς τις 20 Οκτωβρίου 2018.

Κριτήρια επιλογής

Η επιλογή των υποψηφίων θα πραγματοποιηθεί με μοριοδότηση των παρακάτω κριτηρίων:

1. Γενικός βαθμός πτυχίου
2. Προηγούμενη ερευνητική ή συγγραφική δραστηριότητα ή συμμετοχή σε προγράμματα κινητικότητας
3. Κατοχή δεύτερου πτυχίου ή άλλου μεταπτυχιακού ή διδακτορικού τίτλου
4. Πιστοποιημένη γνώση δεύτερης ξένης γλώσσας
5. Προφορική Συνέντευξη

Επιμέρους διευκρινίσεις θα κοινοποιηθούν με την Προκήρυξη του Π.Μ.Σ.,  η οποία θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Τμήματος μετά τη δημοσίευση του ΦΕΚ. Στο Π.Μ.Σ. εισάγονται σαράντα οκτώ (48) μεταπτυχιακοί φοιτητές, δεκαέξι (16) ανά ειδίκευση.

Τέλη Φοίτησης

Οι φοιτητές/ριες που γίνονται δεκτοί/ές στο Π.Μ.Σ. «Σπουδές στην Ιστορία, την Πνευματικότητα, την Τέχνη και τη Μουσική Παράδοση του Αγίου Όρους» καταβάλλουν τέλη φοίτησης ύψους 1.600 ευρώ για όλη τη διάρκεια φοίτησης στο Π.Μ.Σ. Τα τέλη φοίτησης καταβάλλονται κατά την εγγραφή (100 ευρώ) και σε τρεις ισόποσες δόσεις των 500 ευρώ, κατά την έναρξη εκάστου εξαμήνου φοίτησης.